Nationaal Register Mobiel Erfgoed

Rijwiel Simplex Cycloide



REGISTER
Registernummer3.001.211
INLEIDING
 
ObjectaanduidingRijwiel Simplex Cycloide
Categorie/klasseFietsen
Soort objectHerenrijwiel
TypeNader te bepalen

Serie

n.v.t.

Merk

Simplex

Model

Cycloide

Uitvoering (1)

Als 'normaal' herenrijwiel. De Cycloide was later ook met een kruisframe vekrijgbaar.

Bouwjaar1921
Producent(en)NV Machine-, Rijwiel- en Automobielfabriek Simplex te Amsterdam
Gebruiker(s)Johannes Casper van Beek (burgemeester van Liessel en Deurne 1917-1939).

Periode gebruik

van 1921 tot en met 1951

Regio gebruikNoord-Brabant
Opmerkingen inleidingDe oorspronkelijke eigenaar kon worden getraceerd omdat het rijwiel beschikte over een belastingsplaatje van 1940/41 (het laatste jaar waarin deze plaatjes werden uitgegeven). In het plaatje kon men (ter voorkoming van diefstal) zijn naam en adres laten slaan. Het bouwjaar is bij benadering, aangezien er vreemd genoeg nergens een framenummer voor meer precieze datering kon worden gevonden. Uit catalogi van Simplex is een datering kort na de eerrste wereldoorlog waarschijnlijk, al werden dit type cycloide fietsen (cycloide duidt op een door Simplex gepatenteerd kogellagersysteem in de trapas) al vanaf ongeveer 1910 gebouwd.
BESCHRIJVING
FunctieHet rijwiel werd lange tijd gebruikt, zo blijkt uit schriftelijke correspondentie met de dochter van de eigenaar en het belastingplaatje dat dateert van ongeveer 20 jaar na de aanschafdatum. Uit een foto uit de jaren dertig blijkt het echt een ''burgemeestersrijwiel'' waarmee de heer van Beek veel rondreed in de omgeving. Niet echt een dienstfiets, maar wel een beetje.
TechniekBijzonder voor dit rijwiel is het gebruik van de cycloide kogellagers in de trapas. Bedoeld voor een lichte loop (lage wrijving). Simplex adverteerde jarenlang met dit ''unique selling point''. 90 jaar later kan die lichte loop nog steeds worden ervaren.
Tweede bijzonderheid is het remsysteem met stangen op zowel het voor- als achterwiel. De manier waarop de remstangen in het stuur zijn verwerkt is bijzonder ingenieus. De verdere geleiding van de stangen naar de remblokken is iets minder robuust vergeleken met tijdgenoten als Fongers en Gazelle. Vooral bij het draaien van het stuur blijkt dat.
BouwwijzeDe bouwwijze is zeer Nederlands met een eenvoudig en sober maar sterk ruitframe (men sprak toen nog wel van een ''raam'' in plaats van een frame).
VormZie bouwwijze. Opvallend van vorm zijn het smalle stuur, de typisch hollandse spatborden en het voortandwiel met slechts drie bevestigingspunten aan de trapas (de oorspronkelijke kettingkast, waarschijnlijk moleskin, heeft de tijd niet overleefd)
Opmerkingen beschrijvingBelangrijke accessoire bij deze fiets is de verlichting. In de periode 1920-1940 was zowel carbidverlichting als electrische verlichting mogelijk. Als carbidlamp is een Engelse Lucaslamp beschikbaar. Voor electrisch licht zat op de fiets een Philips lamp. Een bijpassende dynamo moet nog worden gevonden. Het oorspronkelijke Hyia gezondheidszadel moet worden hersteld (leer versleten, paardenhaar vulling verdwenen). Er is tijdelijk een Brooks zadel op gezet welke in die tijd zeker ook gebruikt werd.
GESCHIEDENIS
GeschiedenisDe fiets is van 1921 tot 1951 (het jaar van overlijden van de heer van Beek op 74 jarige leeftijd) waarschijnlijk dagelijks gebruikt. In die periode is hij waarschijnlijk minstens eenmaal gerenoveerd, mogelijk door de fabriek zelf (in die tijd niet ongebruikelijk). Rond 2006 is de de fiets gerenoveerd door Theo de Kogel uit Zwolle, met behoud van zoveel mogelijk oorspronkelijke elementen. De fiets is wel opnieuw geschilderd en gebiesd. Deze renovatie is gedocuemnteerd (beelden voor en na renovatie)
ILLUSTRATIES
Additioneel beeld 1Niet ingevoerd
Additioneel beeld 2Niet ingevoerd
Opmerkingen illustratiesEr is een foto uit de jaren dertig, een voor de restauaratie in 2006 en een uit 2013 met carbidlamp. Deze worden nog toegevoegd
MEER INFORMATIE
Informatie bij/viaGegevens over Simplex en JC van Beek zijn te vinden op Wikipedia. Een merkgeschiedenis van Simplex is te vinden op de site Rijwiel.net van rijwielhistoricus Herbert Kuner uit Utrecht. Catalogi van Simplex zijn te vinden in de bibliotheek van Velorama te Nijmegen en op de (leden)site van oudefiets.nl, van de Vereniging de Oude Fiets.
Uitgebreide restauratie-documentatie is te vinden in ''de oude fiets'' en ''het rijwiel''. Beide zijn publicaties van de vereniging.
Externe linkswww.oudefiets.nl

www.rijwiel.net
HUIDIGE EIGENDOM
Soort eigendomParticulier
Naam organisatieVereniging de Oude Fiets
Opmerkingen eigendomDe particuliere eigenaar is lid van de Vereniging de Oude Fiets.
WAARDESTELLING
 Van dit object is nog geen culturele waarde gepubliceerd.
MCN - CIME
Sluiten en terug naar zoekresultaten NRME Home Mobiele Collectie Nederland