REGISTER |
Registernummer | 4.000.0131 |
INLEIDING |
| |
| Bron: Stichting Catalina (John Redeker) |
Objectaanduiding | Consolidated PBY-5A Catalina
PH-PBY
|
Categorie/klasse | Militair vliegtuig
|
Soort object | Propellervliegtuig
|
Type | |
Bouwjaar | 1940
|
Ontwerper(s) | |
Producent(en) | Consolidated (USA)
|
Gebruiker(s) | Marine Luchtvaart Dienst
|
Periode gebruik | 1936 - 1957
|
Regio gebruik | Nederlands - Indie
|
Opmerkingen inleiding | |
BESCHRIJVING |
Functie | Oorspronkelijk gebruik: Opsporing en Redding van Drenkelingen OSRD
|
Techniek | Voortbeweging: Lijn zuigermotor
Toelichting: Pratt & Whitney R1830 ster-zuigermotoren met een vermogen van 1200 pk per stuk.
|
Bouwwijze | Materialen: metaal
Constructie: Geheel metaal, geklonken verbindingen
Toelichting: Parasoldekker
Kenmerkende onderdelen: Bootvormige romp met intrekbaar landingsgestel, parasoldekker met enkele hoofdvleugel uit een stuk, twee stermotoren aan vleugelneus gemonteerd. Kenmerkende blisters aan weerszijden van de romp.
|
Vorm | Vormgeving: aluminium kleurschema MLD Ned Indie
Kleur exterieur: zilver met Nederlandse roundels en registratie
Toelichting: Naam: Karel Doorman
Materialen interieur: Stoffen bekleding
Toelichting: Aluminium kleurenschema van de Marine Luchtvaart Dienst zoals deze opereerde in Nederlands-Indie.
|
Opmerkingen beschrijving | |
GESCHIEDENIS |
Geschiedenis | Een van de succesvolste en meest gebouwde vliegboten ooit is de PBY Catalina. Het proefmodel maakte in 1935 zijn eerste vlucht. Twee jaar later kwamen de eerste "Cats" in dienst van de Amerikaanse marine. De eerste varianten (PBY 1 t/m 4) waren vliegboten, daarna werden alleen nog maar Catalina's als amfibie gebouwd: vliegboten met een intrekbaar landingsgestel. Het is de Britse luchtmacht die de naam "Catalina" bedacht. Sindsdien worden alle PBY's Catalina genoemd. In WO II werd de Catalina vooral ingezet voor reddingsvluchten boven zee maar ook als onderzeeboot-bestrijder. De (maritieme) luchtstrijdkrachten van Amerika, Engeland, Canada, Australie, Nieuw-Zeeland en de Nederlandse ML-KNIL in Indie hebben het toestel in dienst gehad. Na de oorlog zijn vele Catalina's in dienst gebleven als reddingsvliegtuig.
De Catalina speelde jarenlang een grote en belangrijke rol in de Marine Luchtvaart Dienst (MLD), met name door de operaties in de jaren 1940 in de Indische wateren. Catalina's bleven bij de MLD tot eind jaren 1950 in dienst.
Deze geregistreerde Catalina is een Amerikaans exemplaar, in de uitmonstering van de Nederlandse Marine Luchtvaart Dienst, om op de wijze dit legendarische vliegtuig in ere te houden.
In Amerikaanse dienst bracht het vliegtuig, opererend vanaf IJsland, drie onderzeeboten (U-464, U-582 en U-194) tot zinken.
Het toestel is sinds 1995 in Nederland (na aankoop particulieren) en kreeg medio 1997 de nieuwe registratie PH-PBY. Na acht jaar niet gevlogen te hebben werd het in luchtwaardige staat gerestaureerd en ingezet voor rondvluchten.
De Catalina is het Nederlandse maritieme patrouille- en SAR-vliegtuig uit de Tweede Wereldoorlog en de naoorlogse periode. Het staat tevens voor een era in het bestaan van de Marine Luchtvaart Dienst.
Het restaureren en vliegend houden van de "Cat" bindt vele honderden liefhebbers met (doorgaans) een maritieme of marineachtergrond. Het is de oudste luchtwaardige Catalina ter wereld (een vliegen-de Catalina is hoe dan ook buitengewoon zeldzaam).
|
Opmerkingen geschiedenis | |
ILLUSTRATIES |
Additioneel beeld 1 | Historische opname van landing Catalina op zee, begin jaren 1940. Bron: Stichting Catalina |
Additioneel beeld 2 | Catalina in de Zaan. Bron: Ton Lentz Photography |
Opmerkingen illustraties | |
MEER INFORMATIE |
Informatie bij/via | www.catalina-pby.nl/
|
Bronnen | |
Opmerkingen informatie | |
HUIDIGE EIGENDOM |
Soort eigendom | Museaal |
Naam organisatie | Stichting Exploitatie Catalina PH-PBY
|
Opmerkingen eigendom | In zomerseizoen toegankelijk in Aviodrome
|
WAARDESTELLING |
Cultuurhistorische waarde |
Status | A
|
Motivatie | V
|
Waardering door | Registerbeheerder [voorlopig oordeel] |
Opmerkingen | |
Authenticiteit |
Status | A
|
Motivatie | |
Waardering door | Registerbeheerder [voorlopig oordeel] |
Opmerkingen | compleet
|